کتاب توسعه اقتصادی پایدار رشد سبز و اقتصاد سبز

با توجه به اینکه درباره اقتصاد سبز، رشدسبز و توسعه پایدار و تأثیر آنها بر محیط زیست به تفکیک مطالعات چندی انجام شده، اما نتوانسته شکاف حاصل از این سه بعد را پر نماید، خوشبختانه کتابی که بتواند تمامی این ابعاد را از زوایای مختلف مورد بررسی قرار دهد، و کشورهایی که در این زمینه موفقیت زیادی به ­دست آورده‌اند را به­ طور کاربردی مورد کنکاش قرار دهد، در مطالعات، کتابها و اسناد داخل کشور دیده نمی‌شود، تا جایی که با توجه به علاقه مترجمان، در نظر بود کتابی لاتین، جدید و معتبر را تهیه و با ترجمه آن، قدم کوچکی برداریم. این کتاب با عنوان “توسعه اقتصادی پایدار، رشد سبز و اقتصاد سبز”، با این نیت به فارسی بازگردانده شده، که با توجه به رعایت امانتداری در بازگرداندن جملات به فارسی، نهایت سعی مترجمان بر آن بوده‌است که با جملاتی سلیس و روان و بدون هیچگونه دخالتی در ترجمه این کتاب، امانتداری را در آن رعایت کنند. این کتاب از 18 فصل تشکیل شده است. شیوه ارائه مطالب، به گونه‌ای است که با توجه به ارائه چکیده مختصری از هر فصل، با انتظارات خواننده برای یادگیری همخوانی داشته باشد. با توجه به اینکه هر فصل مربوط به یک کشور می باشد، مسلماً امکان سنجی این طرح‌ها برای کشورمان می تواند راهی مؤثر برای طی نمودن مسیر موفقیت در شاخص های توسعه پایدار و به تبع آن، حفظ و ارتقای محیط زیست باشد. (اسپرینگر سوییس،2017م)

پیشگفتار نویسندگان

در عصر حاضر، تلاش‌های بسیاری برای یافتن راه‌های مؤثر به منظور تسریع در توسعه پایدار از یک طرف، و رشد اقتصادی از طرف دیگر، صورت می‌گیرد. بسیاری از کشورها به دنبال رشد سبز هستند که اغلب از این اقتصاد، به عنوان اقتصاد چرخه‌ای و یا اقتصاد سبز یاد می‌شود؛ اما با وجود آنکه این موضوع حائز اهمیت است، شفافیت لازم در مورد اقدامات سیاستی اقتصاد سبز و اینکه چگونه رشد سبز می‌تواند به توسعه اقتصادی پایدار و ریشه کنی فقر منجر شود، وجود ندارد. این کتاب به این شکاف دانش یا عدم شفافیت اشاره دارد. علاوه بر این، تجربه های بسیاری را در طراحی، اجرا و بررسی هزینه ها و منافع سیاست های اقتصاد سبز معرفی می‌کند. شیوه‌های در حال ظهور، که این کتاب به ارائه آنها می‌پردازد، بیانگر برخی از بینش‌های مهم و واضح در مورد انواع اقدامات سیاست سبز، موانع، خطرات و هزینه‌های اجرایی مرتبط با آنها است که چارچوب این کتاب را تشکیل می‌دهد. به طور خلاصه باید گفت: این کتاب منبع مفیدی برای پاسخ به چگونگی پیشبرد یا تقویت ادغام سیاست‌های اقتصاد سبز و رشد سبز با اهداف و اولویت‌های اجتماعی و اقتصاد ملی مرتبط است و تا اندازه زیادی دغدغه‌ها و نگرانی‌های موجود در این زمینه را بر طرف می‌سازد.

مؤلفه های زیر در بسیاری از فصول این کتاب یافت می‌شود:

– اصول و شیوه های رشد سبز

– اجرای استراتژی های اقتصاد سبز؛

– نقش خدمات اکوسیستم؛

– مسائل اجتماعی-اقتصادی؛

– رشد اقتصادی و ریشه کنی فقر؛

– ابعاد سیاست و حکمرانی.

از نویسندگان این کتاب که دانش، مهارت و تجربیات خود را در اختیار همگان قرار می‌دهند و همچنین از همکارانی که با اعلام نظرات خود، ما را در ارتقاء کیفیت این اثر کمک کرده‌اند، سپاسگزاریم. امیدواریم از مطالعه این کتاب لذت ببرید! ( والتر لآل فیلهو، دانیا مایهالهپوسایووالیستین، ابوالقاسم آل امین)

پیشگفتار مترجمان

توسعه پایدار، به عنوان اصلی‌ترین شاخص در رشد و تعالی جوامع پیشرفته، محور توجه همه فعالیت‌های حال و آینده انسان امروزی است؛ چرا که در نظر نگرفتن این امر در استفاده از منابع، تولید محصولات، تصمیم‌گیری‌های اقتصادی، اجتماعی و… می‌تواند به بروز آسیب‌های جبران‌نا‌پذیر به محیط‌زیست انسانی منجر شود. توسعه پایدار در حقیقت ایجاد تعادل میان توسعه و محیط‌ زیست است. توسعه پایدار تنها بر جنبه زیست‌محیطی تمرکز ندارد، بلکه به جنبه‌های اجتماعی و اقتصادی آن هم توجه می‌کند. توسعه پایدار محل تلاقی جامعه، اقتصاد و محیط‌ زیست است. امروزه بر اثر بهره‌برداری بی‌رویه و غیراصولی منابع طبیعی در طول سالیان متمادی، بسیاری از اکوسیستم های طبیعی تخریب و بسیاری دیگر از اکوسیستم‌ها، شکننده و آسیب‌پذیر شده است. مشکلاتی مانند آلودگی آب و هوا، تخریب زمین، گرمایش و کلاً تغییر اقلیم جهانی بواسطه مصرف، تولید، تبدیل و انتقال انرژی اتفاق می‌افتند و به‌طور کلی، انرژی در بروز آنها ایفای نقش می‌کند. جهان اکنون میل به سمت توسعه پایدار دارد؛ که یک اتحاد جهانی را می‌طلبد و به این دلیل، احتمال می‌رود که سازمان ملل یا نهادهای بین‌المللی، جرایم سنگینی را برای صنایع داخل کشورها که آلایندگی بالا دارند، وضع نماید. ایران نیز برای ورود به حلقه تولید جهانی، راهی جز صنعتی شدن، پیش روی خود ندارد؛ اما زمانی‌که پای مفهوم توسعه پایدار به این میان می آید، اهمیت محیط زیست بیشتر از همیشه نمایان می شود. بنابراین دستیابی به توسعه پایدار، مستلزم درک صحیح روابط زیست محیطی در یک ناحیه و یا یک منطقه جغرافیایی است. در صورت بی توجهی به عواقب وخیم تخریب محیط و بهره برداری بی رویه از منابع که دارای توانی محدود هستند، دستیابی به توسعه پایدار غیر ممکن خواهد بود.از این رو، ارتباط محیط زیست با توسعه پایدار می تواند عاملی برای دستیابی به توسعه پایدار باشد.

بنابراین با توجه به اهمیت این حوزه، ضرورت دارد هر چه سریع تر راهکارهای کاهش آلودگی در محیط اجرا شود. در این مورد، استفاده از انرژی های پاک مانند باد، آب و خورشید به جای انرژی های فسیلی، روش های ارزیابی زیست محیطی قبل از اجرای پروژه ها و برنامه های مختلف در نواحی مختلف به منظور ارزیابی آثار زیست محیطی و به حداقل رساندن آسیب های زیانبار آنها، حفاظت از محیط زیست در ارتباط با بهره برداری از منابع طبیعی غیر قابل تجدید پذیر، استفاده از شیوه های مختلف بازیافت، حفاظت از محیط زیست در ارتباط منابع تجدید پذیر مانند جنگل ها، مراتع و خاک و جمع آوری گازهای گلخانه ای و دی اکسید کربن، می باید در سرلوحه فعالیت های صنایع قرار گیرد؛ زیرا با تعلل در این زمینه، صدمات غیر قابل جبرانی به کشور وارد می شود.حال با توجه به موارد فوق و براساس گزارش سال 2017، ایران با امتیاز 64.7 (شصت و چهار و هفت دهم) رتبه89 از لحاظ شاخصهای توسعه پایدار را درمیان 157 کشور به خود اختصاص داده و در فهرست رتبه بندی کشورهای مورد بررسی بآلاتر از قطر، عربستان سعودی، آفریقای جنوبی، هند، کویت و اندونزی قرار گرفته است. همچنین بر اساس مطالعات انجام شده، توسعه پایدار در کشور از منظر شاخص های کمی مرگ  و میر کودکان و مادران و شاخص توسعه انسانی، بهبود داشته است؛ اما کیفیت هوا، بیکاری، تورم و سایر آسیب­های اجتماعی، سیر نزولی داشته است.در مجموع می­توان بیان داشت که وابسته بودن کشور به درآمد نفت، بیکاری، افزایش تورم، بی عدالتی در درآمد و فقر، عوامل اصلی نزولی بودن معیارهای اصلی توسعه پایدار است. حال باتوجه به این چالشها و عدم موفقیت ایران در بحث توسعه پایدار و محیط زیست، ضرورت نگاهی عمیق به این بحث، می تواند کشورمان را در مسیر بالندگی و موفقیت قرار دهد که این کتاب به خوبی توانسته ابعاد مهمی از این روابط را برای خواننده بگشاید.

این اثر مشمول موضوع حق کپی رایت می باشد و کلیه حقوق توسط ناشر محفوظ است. هرگونه استفاده از تمام یا بخشی از این مطالب مربوط به حق ترجمه، تکثیر، استفاده مجدد از تصاویر، بازنویسی، بازتولید روی میکروفیلم و یا هرنوع روش دیگر و انتقال و یا ذخیره سازی اطلاعات و استفاده به­ صورت کتاب الکترونیکی، نرم افزار کامپیوتر یا به ­وسیله روش شناسی مشابه یا متفاوتی که در حال حاضر شناخته شده یا بعد از آن توسعه یابد، استفاده از نامهای توصیف شده عمومی، نامهای ثبت شده، علائم ثبت شده، علائم خدمات و غیره ممنوع می باشد. این کتاب هم اکنون برای نوبت سوم در حال تجدید چاپ است.